تا قبل از سال 1334 بخشی بنام ارولوژی وجود نداشت تا این که در آن سال، بخش مزبور به سرپرستی آقایان: مرحوم دکتر سیداحمد میرحسینی و مرحوم دکتر احمد برجیان، زیر نظر گروه جراحی در بیمارستان کاشانی تأسیس گردید.
اولین پذیرش دوره دستیاری در سال 1338 انجام گرفت که آقای دکتر یداله موزون نیز جزو اولین پذیرفتهشدگان دستیاری این رشته هستند.
ناگفته نماند قبل از افتتاح بیمارستان کاشانی و تأسیس بخش ارولوژی، بیمارستان عیسی ابن مریم (ع) و بیمارستان احمدیه، بعضی از عمل ساده ارولوژی، از قبیل: اتساع مجرای ادراری و یا عمل سنگ مثانه و بندرت عمل پروستاتکتومی انجام و بیماران سرپایی ارولوژی توسط دو نفر از پزشکان انگلیسی بنام آقایان دکتر پونت و دکتر وایلد انجام میگرفت.
همچنین در بیمارستانهای خصوصی، مانند: احمدیه، جلفا، رحیمزاده، سینا و سپاهان، اعمال ارولوژی را عدهای از پزشکان متخصص ارولوژی و یا پزشکان جراحی عمومی، مانند آقایان: دکتر احمد برجیان، دکتر امیرنیرومند و مرحوم اصغر محی، مرحوم دکتر (سرهنگ) محمد ریاحی و مرحوم دکتر سراج انجام میدادند.
پس از تأسیس بخش ارولوژی در بیمارستان کاشانی، آقایان: مرحوم دکتر احمد برجیان، دکتر حسین حکمتنژاد و دکتر یداله موزون به تدریج در بخش فوق شروع به کار نمودند. چند سال بعد، بخش دیگری در بیمارستان فیض به سرپرستی دکتر موزون افتتاح گردید که پس از چند سال مجدداً در بخش ارولوژی بیمارستان کاشانی ادغام شد.
ناگفته نماند که پس از افتتاح بیمارستان شریعتی، بخش ارولوژی دیگری افتتاح شد که سرپرستی آن را آقای دکتر حسن رهگذر به عهده داشتند که با همکاری آقایان: دکتر ضیایی، دکتر اردستانی و دکتر دادگستر انجام وظیفه میکردند.
در سال 1350 آقای دکتر حسین سعیدینژاد به دعوت دانشگاه اصفهان، از آلمان به اصفهان آمد و به عنوان استادیار تمام وقت در بیمارستان کاشانی و کلینیک ویژه مشغول به کار گردید و چون بخش ارولوژی (کلیه و مجاری ادرار) آن زمان، فاقد هرگونه وسیله مدرن آندوسکوپی و جراحی بود، ایشان با کمک مسئولین وقت دانشگاه، وسایل جدیدی، از جمله: سیتسوسکوپ و ارتروسکوپ برق سرد (Light cabte)، دستگاه T.U.R و سنگشکن مثانه که تازه به بازار اروپا آمده بود بنام اورات یک که با امواج الکتروهیدرولیک سنگهای مثانه را خرد میکرد، خریداری تختهای بخش ارولوژی از بخش جراحی جدا و با نام یک واحد مستقل، ایجاد شد. از متخصصانی که آن زمان با گروه همکاری مینمودند، میتوان از آقایان: دکتر یداله موزون، دکتر علی اشرف پیرزاده و مرحوم دکتر احمد برجیان و دکتر عباس بخرد (که پس از مدت کوتاهی دانشگاه اصفهان را ترک نمودند)، نام برد.
اعمال جراحی زیادی برای اولین بار در اصفهان، مانند: شکستن سنگهای مثانه با دستگاه اورات یک (امواج الکتروهیدرولیک) و T.U.R.P (تراشیدن پروستات از طریق مجرا) و T.U.R.B (برداشتن تومورهای مثانه از طریق مجرا)، شکافتن استیومها در درمان سنگهای اینترومورال حالب و یورتروسل و اعمال ترمیمی به خصوص روی حالب، لگنچه، مجرا و مثانه انجام میگرفت.
در سال 1370 بخش ارولوژی از گروه جراحی جدا و به مدیریت آقای دکتر سعیدینژاد، خود گروه مستقلی را تشکیل داد. در همان سال بخش سنگشکن و کلیه و بخش پیوند در بیمارستان نور راهاندازی گردید. تاکنون 20 نفر متخصص ارولوژی صاحب نام که اکثراً عضو هیأتعلمی دانشگاه هستند، از این بخش فارغالتحصیل شدهاند.
بخش ارولوژی تا سال 1376 دارای سه بخش در بیمارستانهای نور و علیاصغر (ع) (بخش پیوند کلیه و سنگشکن) و دو بخش دیگر در بیمارستانهای کاشانی و الزهرا (س) بود.
با فعالیت و پیگیریهای آقای دکتر سعیدینژاد و همکاران دیگر ایشان، آقایان: دکتر قلمکاری، دکتر کبیری، دکتر محمدی، دکتر مزدک و دکتر پیرزاده، بخش سنگشکن و پیوند کلیه راهاندازی گردید.
منابع:
- راهنمای پزشکی استان اصفهان، به کوشش ملیحه سلیمانیان، مصاحبه دکتر یداله موزون - دکتر حسین سعیدینژاد، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، 1376.
- از مکتب خانه تا دانشگاه، دکترعباس ادیب، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان،1393
- دفتر مستند سازی تاریخ توسعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، 1399.