پارک علم و فناوری
معرفی و تاریخچه
این واقعیتی است که کشور ما در یک دوره گذار است، یعنی از یک اقتصاد کاملاً وابسته به نفت به سمت اقتصاد دانش بنیان حرکت می‌کند. اقتصاد دانش بنیان و یا مبتنی بر نوآوری، به دو دلیل به نقش آفرینی جدی دانشگاه‌ها نیاز دارد:
- دانشگاه‌ها نیروی کار نقش‌آفرین برای تولید و مدیریت دانش را تربیت می‌کنند.
- دانشگاه‌ها رهبری جامعه را به تغییر سبک و یا یک سبک دانش بنیان یا مبتنی بر نوآوری به عهده دارد.
این تغییر در جهان اتفاق افتاده و به تدریج نقش دانشگاه‌ها در توسعه علم به واسطه پژوهش به رسمیت شناخته شده است. در واقع دانشگاه‌ها پس از سال‌های انقلاب صنعتی و جایگزینی نیروی بخار به جای نیروی انسانی به نتیجه رسیدند که به جای نیروی کار، دانش پژوهان می‌توانند اندیشه ثبت کنند و به خلق ثروت بپردازند. به این دلیل در نسل دوم دانشگاه‌ها علاوه بر َآموزش، پژوهش هم در محور کار دانشگاه‌ها قرار گرفت.
نسل سوم دانشگاه‌ها، دانشگاه‌هایی بود که قرار بود برای ارزش آفرین شدن دانش تولید شده، نقش جدی داشته باشند، یعنی این که که دانشگاه نمی‌تواند نسبت به اتفاق‌های رایج در جامعه و نسبت به محصولات دانشی و محصولات انسانی پاسخ‌گو نباشد. این که دانشگاه بتواند در این دوره گذار نقش‌آفرینی بکند در این سال‌ها در دو وزارت‌خانه علوم و بهداشت مورد توجه قرار گرفت. مراکز فناورانه و شهرک‌های رشد مثل شهرک‌های علمی تحقیقانی در مجاورت دانشگاه، مثل دانشگاه صنعتی اصفهان، ایجاد شد ولی این ساختارهای دولتی نتوانستند معادل ساختارهای ایجاد شده در خارج از کشور کارایی داشته باشند.
از آنجا که نظام آموزشی ما مشوق نوآوری نیست، این سؤال پیش می‌آید که آیا دانشگاه‌های ما افرادی را که نقش‌آفرین باشند پروش می‌دهد و یا برعکس خلاقیت افراد در دوران تحصیل کاهش پیدا می‌کند. از طرفی، تغییر یک باره نظام آموزشی هم غیرممکن است. لذا باید در کنار آموزش فضایی ایجاد شود که دانشجویان کار کردن به صورت تیمی را یاد بگیرند و کم‌کم به آن رسمیت بخشیده و تنوع استعدادها به رسمیت شناخته شود و از توانایی بهترین سال‌های دانشجویان استفاده گردد.
واقعیت این است کشوری هستیم که آمار بیکاران دانشگاهی از بیکاران غیر دانشگاهی بیشتر است. به طوری که آمار بیکاری در کشور در بین افرادی که تحصیلات دانشگاهی ندارند 11 درصد و در بین فارغ التحصیلان دانشگاهی 19 درصد است. از آنجا که برای آموزش هر چیز به مرکزی نیاز است، برای نوآوری و کارآفرینی هم احتیاج به مرکزی است. برای آموزش این استعدادها در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان باشگاهی به نام "همنت" ایجاد گردید که مخفف کلمه‌های همدلی، مشکل‌گشایی، نوآوری و توانمندسازی است. پارک‌های علم و فناوری در واقع مناطق آزاد فناوری و جایی است که مشکلات تولید برای افرادی که در آنجا مستقر می‌شوند برداشته می‌شود، از قوانین مالیاتی گرفته تا قوانین نیروی کار و بخش قابل توجهی از قوانینی که تولید را به چالش می‌کشد و یا عقب می‌ندازد.
این قبیل پارک‌ها قبلا در وزارت علوم ایجاد شده بود ولی در وزارت بهداشت درمان و علوم پزشکی وجود نداشت. دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به همراه دانشگاه علوم پزشکی تهران اولین دانشگاه‌هایی بودند که مجوز تأسیس پارک علم و فناوری سلامت را گرفتند. با استفاده از تجربه پارک‌های دانشگاه‌های وزارت علوم سعی شد نقص و کاستی‌های آنها در این پارک‌های سلامت برطرف شود.
در دویست و ششصد و نهمین جلسه شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی در تاریخ ۶ آبان ۹۷ با تأسیس پارک علم و فناوری سلامت در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی اصفهان موافقت گردید. در روز شنبه مورخ ۲۲ دی ماه ۹۷ معاون محترم علمی و فناوری ریاست جمهوری با حضور در پردیس شماره ۲ دانشگاه، پارک علم و فناوری سلامت این دانشگاه را افتتاح کرد.
پارک علم و فناوری سلامت شامل ۷ خوشه فناوری است:
۱ - صنایع غذایی و تبدیلی
۲- فناوری‌های دارویی، آرایشی و بهداشتی
۳- مواد و تجهیزات پزشکی
۴- سلامت دیجیتال (Digital health)
۵- فناوری‌های نوین زیستی
۶- گردشگری سلامت (Health tourism )
۷- متفرقه
یکی از ویژگی‌های این پارک در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان این است که پارکی است دانشگاهی و ساختاری مستقل از دانشگاه نداشته و هیأت امنای پارک، همان هیأت امنای دانشگاه هستند و این نقطه قوت بزرگی است.
منابع:
- مصاحبه با خانم دکتر شقایق حق‌جوی جوانمرد، عضو هیأت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
- دفتر مستندسازی تاریخ توسعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
نمایش تصویری