قبل از تأسیس این رشته، برای انجام اعمال جراحی، از بیحسی موضعی و به خصوص اسپینال (spinal) استفاده میکردند. داروی بیحسی در آن زمان، پودر نوکائین بود که به صورت محلول تهیه و در شیشههای معمولی (شبیه شیشههای شیر) تهیه و نگهداری میگردید و برای استریل آنها، از اتو کلاو استفاده مینمودند. اکثراً اسپینال، توسط افرادی بنام پزشکیار یا مسؤول اطاق عمل، انجام میگرفت.
گاهی برای بیهوشی از قطره اتر یا کلروفرم از طریق ماسکهای مخصوصی که یک نوع معرف آن بنام «ماسک آمبردن» است، استفاده میکردند. برای عملهایی مثل: عمل جراحی لوزه، بدون هیچگونه بیحسی موضعی، با بستن دست و پای بیماری و زدن سیلی به صورت او، با وسایل مخصوص، عمل انجام میگرفت. برای اعمال جراحی شکستهبندی (ارتوپدی) و اعمال جراحی شکمی از مواد مخدر، گاه از قطره اتر و کلروفرم استفاده میشد که این وسایل بیهوشی اولیه، هنوز در بیمارستان فیض نگهداری میشود. در آن زمان نیز هنوز اکثر بیماران با قطره اتر و کلروفرم یا بیحسی موضعی و اسپینال تحت عمل جراحی قرار میگرفتند که به تدریج پس از مطالعه کتب خارجی کم کم بیهوشی فعلی پایهگذاری گردید.
از سال 1330 آقای دکتر اکبر بردبار به سمت دستیار رسمی گروه بیهوشی دانشکده پزشکی منصوب و در بیمارستانهای نور و کاشانی، زیر نظر گروه جراحی به کار مشغول شدند.
از سال 1340 آقای دکتر حجتاله مالکی از دانشکده پزشکی اصفهان فارغالتحصیل و با سمت دستیار افتخاری رشته بیهوشی (که زیر نظر و مدیریت گروه جراحی اداره میشد) در بیمارستانهای وابسته به دانشکده پزشکی مشغول به کار گردید. در سال 1342 آقای دکتر محمود رحیمی متخصص بیهوشی، به سمت دستیار بیهوشی وارد گروه شدند.
این گروه در سال 1356 از گروه جراحی جدا و به طور مستقل اداره میشود. بسیاری از متخصصان بیهوشی، که هم اکنون در ایران به کار مشغولاند، از این گروه فارغالتحصیل شدهاند. متخصصان بیهوشی، بر روی بیمارانی که باید تحت عمل جراحی قرار گیرند، قبل از عمل، معاینات کلینیکی و پاراکلینیکی انجام داده و بیمار را برای عمل جراحی و بیهوشی آماده مینمایند.
منابع:
- راهنمای پزشکی استان اصفهان، به کوشش ملیحه سلیمانیان، مصاحبه دکترحجتاله مالکی ،انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، 1376.
- از مکتب خانه تا دانشگاه، دکترعباس ادیب، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان،1393
- دفتر مستند سازی تاریخ توسعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، 1399.