(لازم به یادآوری است که بیمارستان آیت الله کاشانی قبل از انقلاب اسلامی با اسامی دیگری چون "یکصد تختخوابی" و یا "ثریا" شناخته می شد.)
(گزارش منتشر شده در فروردین ماه 1353)
سالی که گذشت مراکز پزشکی دانشگاه با تغییر و تحولات زیادی از نظر ایجاد ساختمانهای جدید و تغییرات کلی روبرو بود که باختصار چند قسمت از این تحولات را می آوریم .
مرکز پزشکی ثریا
ا- اتمام ساختمان بخش ویژه و تهیه وسائل فنی و اداری و آماده شدن آن برای بهره برداری.
۲- احداث يك دستگاه موتورخانه.
٣- احداث ۴ اطاق از محل سردخانه سابق و ضمیمه نمودن آن به بخش پرتودرمانی و تعمیر کامل آن.
مرکز پزشکی ثریا با عظمتی نهفته
(گزارش منتشر شده در تیرماه سال 1354)
دومین دیدار از مراکز پزشکی وابسته به دانشگاه را اختصاص میدهیم به مرکز پزشکی ثريا، آنجا که زمانی قبرستان سید فاطمه بود و پس از آن طرح ايجاد يك زندان در آن ریخته شد و بالاخره قضایای سوم شهریور ۱۳۲۰ ایجاد این زندان را به تعویق انداخت و شهرداری اصفهان تصمیم بر آن گرفت تاساختمان نیمه تمام زندان را به بیمارستان تبدیل سازد. این تصمیم جامه عمل نپوشید تا پس از آنکه در سال ۱۳۲۸ دانشگاه اصفهان تاسیس شد و شهرداری اصفهان این ساختمان را به دانشگاه اصفهان واگذار کرد. در سال ۱۳۳۳ بیمارستان یکصد تختخوابی ثریا توسط آقای جعفری وزیر فرهنگی وقت افتتاح گردید و این بیمارستان کار خودرا زیر نظر دانشگاه آغاز کرد. درآن سال بیمارستان ثريا يك بيمارستان بسیار کوچک و غیر مجهز بود که درمانگاهی مختصر و۵ بخش که هر بخش ۲۰ تختخواب بیشتر نداشت کل آنرا تشکیل میداد.
از سال ۱۳۴۷ تغییر و تحولات همه جانبه ای در بیمارستان ثریا آغاز شد و تعداد تختخوابها به ۲۵۰ افزایش یافت و سپس این تعداد به ۳۰۰ رسید و در اندک زمانی آزمایشگاه های مجهز و اطاقهای عمل مدرن در بیمارستان به خودنمایی پرداخت. درمانگاه بیمارستان گسترش همه جانبه ای یافت و تنها اورژانس شبانه روزی اصفهان در این مرکز دائر شد وسپس چون کلينيك پزشکی دانشگاه فاقد بخش جراحی بود، ساختمان کلینیک ویژه ثریا در سال ۱۳۵۱ آغاز و به سال ۱۳۵۲ افتتاح گردید.
مرکز پزشکی ثریا بزرگترین مرکز پزشکی وابسته بدانشگاه را سالهاست که آقای دکتر راسخ مدیریت می کند و یکی از عوامل پیشرفت این مرکز، مدیریت صحیح بیمارستانی است. در مرکز پزشکی ثریا هم اکنون ۳۴ پزشك متخصص، ۴۴ لیسانسیه پرستاری ۶۷ بهیار، ۳۴ كمك بهیار و ۵۴ نفر کادر اداری و خدمات ،۴۵ نفر تکنسین رادیولوژی و آزمایشگاه و برق ۶۴ نفر نظافتچی، مشغول کار می باشند و در جمع كل ۳۶۷ تخت بیمارستانی دارد که بطور تفكيك این تختها در بخش های زیر تقسیم میگردد.
بخش جراحی مردان ۸۹ تخت، بخش زنان ۲۰ تخت، داخلی و جراحی زنان ۱۰۴ تخت، گوش و حلق و بینی ۲۴ تخت، چشم پزشکی ۳۴ تخت، جراحی اعصاب ۱۴ تخت، اور لوژی ۱۸ تخت، بخش ویژه ۵۰ تخت، بهبودی ۱۴ تخت.
در مرکز پزشکی ثریا جمعا 9 اطاق عمل وجود دارد، ۴ اطاق عمل بالا شامل اطاق عمل اعصاب گوش و حلق و بینی و چشم پزشکی و ۴ اطاق عمل پائین و يك اطاق عمل در بخش اورژانس. در هر کدام از بخش های مرکز پزشکی ثریا اطاقهای مخصوص وجود دارد.
در بخش جراحی اطاق وازکتومی زیر نظر آقای دکتر حکمی استاد ممتاز دانشگاه برای بستن بند بيضه که بر طبق آمار از تاریخ 29ر3ر1354 تا 17ر4ر1354 تعداد 435 نفر باین قسمت مراجعه کرده اند.
در این بخش اطاق سیستوسکوپی مربوط به بخش میزراه وجود دارد که با همت مرحوم استاد دکتر میرحسینی دائر کردید و هم اکنون زیر نظر اساتید اورلوژی اداره می گردد. در بخش داخلی اطاق الكتروکاردوگرافی زیر نظر آقای دکتر بلوریان می باشد و در آن نوارهای قلب گرفته می شود.
دیگر اطاق ضمیمه بخش داخلی اطاق اندوسکوپی است که زیر نظر آقایان دکتر مالکی و دکتر بهادری اداره می گردد و ناراحتیهای سوء هاضمه در این اطاق معاینه می شود.
ساختمان امور اداری
در ساختمان امور اداری دفتر رئیس بیمارستان، دفتر منشی، اطاق مدیر و دفتر تاسیسات و انتظامات و اطاق استاد ممتاز و اطاقهای استادان گروه جراحی، گروه داخلی قرار دارد و در طبقه پائین این قسمت امور حسابداری و کارپردازی و دفاتر فنی و بایگانی دائر میباشد.
آزمایشگاهها و بانك خون
آزمایشگاههای میکرب شناسی، انگل شناسی، فیزیولوژی بانك خون و قسمت اتوپسی در ساختمانی مجزا از دیگر قسمت هاست که از هر نظر مجهز و با تأسیسات مدرن شکل یافته میباشد.
بخش پرتودرمانی و رادیولوژی
بخش پرتو درمانی با دستگاه بمب کبالت و تلویزیونهای مدار بسته و پزشکان متخصص بخشی است عالی برای درمان بیماران سرطانی و بخش رادیو لوژی نیز با پزشکان متخصص و تكنسين های کار آزموده از بخشهای همیشه شلوغ مرکز پزشکی ثریا است که در تمام مدت ۲۴ ساعت کریدورهای آن مملو از مراجعین است. در این بخش بتازگی دستگاه مخصوص آنژیوگرافی برای کارهای آقای دکتر مظهری متخصص بیماریهای اعصاب وجراحی مغز به کار گرفته شده است. بقرار اطلاع حاصله، در آینده نزديك دستگاه ایزوتوپ برای درمان کامل سرطان در کنار بخش پرتو درمانی دائر خواهد شد.
در خروج از بخش پرتودرمانی تا دیدار از تریای بیمارستان، نگاهی گذرا به انبارهای بزرك و موتورخانه های عظیم افکندیم و لیکن آشپز خانه ای که مسئولیت تهیه غذای يك بيمارستان به این بزرگی را داراست با همه تجهیزات مدرنی که دارد از نظر فضا بسیار کوچك است و تریای این مرکز نیز مملو از فارغ التحصیلان پرستاری، دانشجویان پزشکی و پرستاری بود.
در این قسمت نیز رختشویخانه، سالن بزرك خیاطی و اطو کشی قرار داشت. در بخش جراحی از اطاق استریلیزاسیون (CSR) دیدار کردیم و در این اطاق دستگاههای آخرین سیستم و يك كادر قوی برای استرلیزه کردن وسائل اطاق عمل دیده می شد و حتى محيط اطاق هم بوسیله اشعه ماورای بنفش ضد عفونی میگردید.
درمانگاهها و بخش اورژانس
در مرکز پزشکی ثریا درمانگاهها در دو قسمت، يك درمانگاه عمومی و دیگری درمانگاه خصوصی و همچنین بخش اورژانس در يك ساختمان مجزا قرار دارد. درمانگاهها عبارتند از درمانگاه پوست، داخلی، اورلوژی، چشم، گوش و حلق و بینی اطاق تزریقات و پانسمان و بخش اورژانس با تجهیزات مدرن و امکانات عالی و کادر قوی و دلسوز نشانی از توجه خاس مسئولین بیمارستان ثریا به وضع بيماران بود.
مختصر نگاهی به قسمت پذیرش داروخانه بیمارستان و سرسراهای مملو از جمعیت این قسمت افکندیم و سپس به بخش خصوصی رفتیم. در بخش خصوصی، این بخش از هر نظر مجهز و دارای اطاقهای يك تخته، مبلمان، با یخچال و اطاقهای دو در و سه نفره و چهار نفره می باشد واز مدیریت عالی و کادر درمانی و پرستاری بسیار خوب برخوردار می باشد و به بیماران بستری در این بخش که به گفتگو پرداختیم سخنان آنها همه حاکی از رضایت تام بود.
خوابگاه دستیاران و کتابخانه مرکزی
در طبقه فوقانی مرکز پزشکی ثريا کتابخانه بیمارستان و خوابگاه دستیاران و اسیستانها قرار دارد. در کتابخانه مرکز پزشکی اغلب کتابهای جدید در علم پزشکی و مجلات علمی روز دیده می شود و سالن قرائت خانه آن در نوع خود عالی و خوابگاههای دستیاران دارای، تخت باسالن تلویزیون و تریای مخصوص میباشد. و در طبقه تحتانی تالار استاد حکمی و کلاس های آموزش بالینی داخلی و جراحی و دیگر کلاس های درس جلب نظر می کند.
مراکز پزشکی دانشگاه در سالی که گذشت
(گزارش تهیه و منتشر شده در نشریه اخبار دانشگاه در شهریور ماه 1355)
در مصاحبه یی که با آقای ایرج یزدانی رئیس اداره امور بیمارستان ها در مورد کار کرد مراکز پزشکی دانشگاه در سال تحصیلی گذشته بعمل آوردیم گفته شد مراکز پزشکی دانشگاه اصفهان در سال 1355 با در اختیار داشتن ۹۲۵ تختخواب بيمارستانی جمعا حدود ۳۰۰۰۰۰ بیمار سرپایی را معالجه کرده ، ۲۰۰۰۰ بیمار را بستری نموده و ۱۰۰۰۰ مورد عمل جراحی داشته است و روزانه بطور متوسط يماران بستری ۵۴ نفر بوده است.
بیمارستان ثریا
این مرکز با داشتن حدود ۳۵۰ تختخواب بیمارستانی که تقریبا 90 درصد آنها جراحی است، در سال گذشته بیش 5600 مورد جراحی انجام داده است. اورژانس 24 ساعته می باشد که در دل شب ها بیماران مصدوم در این مرکز جان خود را باز می یابند و فرشتگان سفید پوش باجان و دل در خدمت بیماران می باشند.
در قسمت ایزوتوپ نصب دستگاه ها اقدام گردیده ساختمان می آید. سرویس رادیولوژی آن توسعه می یابد و بیمارستانی که در سال ۴۸ فقط ۲ پرستار داشته اکنون تعداد پرستاران این مرکز از رقم ۸۰ تجاوز خواهد کرد.
منابع:
- گزارشهای منتشر شده در نشریه "اخبار دانشگاه اصفهان" سالهای 1353 تا 1355
- گروه تاریخ چند رسانه ای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان